На Валожыншчыне з’явіцца ўнікальны турыстычны цэнтр з безбар’ерным асяроддзем

Дзмітрый Цімашкоў з дачкой Ліляй на "Мінскім паўмарафоне"

Гэты і іншыя праекты прэзентавалі на Форуме Даступнасці ў Мінску.

– Калі б год назад мяне папрасілі прадставіцца, я б сказаў, што з’яўляюся бацькам дзіцяці з цяжкай інваліднасцю. Я займаўся рэабілітацыяй, доглядам, і парадаксальна, што менавіта гэты занятак стварыў бар’ер паміж мной і ўсімі людзьмі, – расказаў адзін з удзельнікаў Форуму Дзмітрый Цімашкоў.

Па яго словах, бардзюры і прыступкі, якія замінаюць даступнасці, – гэта не самая вялікая праблема. Больш небяспечным з’яўляецца тое, што бацькі дзяцей з інваліднасцю пачынаюць кантактаваць з людзьмі, якія апынуліся ў такой жа сітуацыі, і такім чынам утвараецца нешта накшталт “гета”, закрытага ад астатняга грамадства.

Як пераканалася Служба інфармацыі “ЕўраБеларусі”, многія разумеюць гэтую пастку і імкнуцца пераадолець такія бар’еры ў першую чаргу фізічна здаровых людзей, пачынаючы сацыялізацыю інвалідаў.

На Форум Даступнасці Дзмітрый прыйшоў разам з Ірынай Дзяргач – журналістам, актыўным грамадскім дзеячам і мамай сына з аўтызмам. Ірына і Дзмітрый у складзе каманды “Крылы Анёлаў” пры падтрымцы дабрачыннай арганізацыі “Дзеці. Аўтызм. Бацькі” прадставілі праект “У соцыум бягом!”. Ён быў рэалізаваны мінулай вясной: здаровыя дарослыя здзейснілі забег разам з дзецьмі з інваліднасцю, якія пераадольвалі дыстанцыю ў спецыяльных калясках для бегу. Першы масавы забег прайшоў 2 красавіка – у Дзень інфармавання аб праблеме аўтызма, і ў ім таксама прынялі ўдзел сем’і, якія сутыкнуліся з такой праблемай. Такім чынам атрымалася стварыць з аб’яднаных агульнымі праблемамі сем’яў спартыўную каманду, якая не баіцца быць адкрытай да грамадства, а яно, у сваю чаргу, не пабаялася прыняць іх.

Сведчаннем таму быў “Мінскі паўмарафон”, у якім Дзмітрый удзельнічаў разам са сваёй дачкой Ліляй у калясцы. Цяпер бегуны не толькі ў сталіцы, але і ў іншых гарадах працягваюць трэніроўкі і рыхтуюцца скарыць міжнародныя дыстанцыі, як, напрыклад, Стакгольмскі марафон, які пройдзе ў жніўні, а таксама задумваюцца над стварэннем уласнай спартыўнай базы ў Мінску.  

Удзельнікі Форума сёлета звярнулі ўвагу на даступны турызм. Менавіта яму прысвечаны праект Офіса па правах людзей з інваліднасцю, які прадставіла выкладчыца кафедры турызму БДУ Наталля Барысенка-Кляпач. Па яе словах, безбар’ернае асяроддзе ў нашым грамадстве ўспрымаецца як праблема, і ніхто не разглядае яго як эканамічную магчымасць, як, напрыклад, на Захадзе. Тым часам замежныя спецыялісты падлічылі, што эканамічны патэнцыял безбар’ернага турызму складае да 17% усяго турыстычнага рынку Еўразвязу.

Ініцыятыва прадугледжвае тры кірункі працы. Да канца года будзе праведзены маніторынг даступнасці каля 70 аб’ектаў турызму ў Мінску. Пасля суб’екты турыстычнай інфраструктуры праінфармуюць аб магчымасцях безбар’ернага турызму, а апошнім этапам стане інфармацыйная кампанія, прысвечаная гэтай тэме.

На Форуме прадстаўлялі праекты рознай ступені рэалізацыі. Напрыклад, для ініцыятывы “Валожын без бар’ераў” цяпер складаюць разлікова-каштарысную дакументацыю. Там плануюць стварыць турыстычны цэнтр, даступны для ўсіх катэгорый людзей, у тым ліку з рознымі відамі інваліднасці. Плануецца, што будзе пабудаваны хостэл на 20 месцаў з канферэнц-залай, кухняй і санітарнай зонай. Пад хостэл адаптуюць існуючы будынак.

Апроч таго ў Налібоцкай пушчы ўладкуюць сцежку са спецыяльным пакрыццём, абсталяваную неабходнымі прыладамі для людзей, якія кепска бачаць і чуюць.

На даступнае асяроддзе ў Валожынмскім раёне ўжо атрымана фінансаванне Еўразвязу, рэалізаваць ідэю плануецца за тры гады.

Свой праект прадставіў Рэспубліканскі тэатр беларускай драматургіі. Як не імкнецца ўстанова быць даступнай для ўсіх, усё ж пакуль не можа пазбавіцца ад некаторых парадоксаў: перад уваходам, а таксама ўнутры будынка тэатра ўсталяваны пандусы, аднак аддзяляе іх адзін ад аднаго… лесвіца. У будынку ёсць ліфты, якімі могуць карыстацца людзі з абмежаванымі магчымасцямі, але паколькі тэатр не з’яўляецца ўласнікам будынка, а арандуе яго, карыстацца ліфтамі дазваляюць толькі раз на тыдзень – па серадах. Затое ў тэатры існуе цэлая праграма лаяльнасці для людзей з інваліднасцю. Напрыклад, можна забраніраваць квіток на спектакль па тэлефоне, удзельнікі праграмы маюць зніжкі, а яшчэ ў РТБД працуе персанал, які можа суправаджаць людзей з інваліднасцю.

Праект “Свет асаблівых дзяцей” (ChildrenSpace) ад каманды сайта www.childrenspace.by. Ставіць сваімі мэтамі аднаўленне псіхалагічнага стану і сіл бацькоў для далейшага выхавання дзіцяці з асаблівымі патрэбамі, а таксама спрыянне рознабаковага развіцця такіх дзяцей з прыцягненнем спецыялістаў. Праект камерцыйны, наведванне такога цэнтра будзе платным – грошы пойдуць на зарплаты спецыялістам. Але праблема ў тым, што большасць сем’яў, дзе выхоўваюць дзяцей з інваліднасцю, не можа сабе гэта дазволіць. Таму ініцыятыва шукае спонсараў.
Цэнтр праблем дзіцячага развіцця “Леванія” прадставіў інклюзіўны сервіс. Гаворка ідзе аб стварэнні інклюзіўнай мадэлі адукацыі, пры якой у працэс навучання з аднагодкамі можа быць уключана дзіця з любымі асаблівасцямі псіха-фізічнага развіцця, а таксама дзеці з культурнымі, этнічнымі, моўнымі і любымі іншымі асаблівасцямі.

Цэнтр Экалагічных Рашэнняў прэзентаваў экасцежку “Каменная Горка”, створаную ў аднайменным мікрараёне. Каштоўнасць прыроднай тэрыторыі, дзе размясцілася сцежка заключаецца ў тым, што на невялікім прыродным участку можна сустрэць насельнікаў самых розных прыродных зон – лясоў, лугоў, палёў і вадаёмаў. Сцежка абсталявпна інфармацыйнымі стэндамі і прадугледжвае стварэнне безбар’ернай інфраструктуры.

“Let your colors shine!” – ініцыятыва міжнароднай моладзевай арганізацыі AIESEC, прадстаўленай у 127 краінах свету. Гэтым летам на працягу шасці тыдняў у Беларусі замежныя валанцёры будуць працаваць з дзецьмі з абмежаванымі магчымасцямі. Праект накіраваны на пераадоленне псіхалагічных і сацыялагічных бар'ераў, а таксама на арганізацыю даступнага і цікавага навучання для кожнага дзіцяці.
Кіраўскі раённы цэнтр сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва прадставіў праект па самастойным пражыванні з выкарыстаннем гульнявой квэст-тэхналогіі. Цэнтр ажыццяўляе арганізацыйную, практычную і метадычную дзейнасць па сацыяльным абслугоўванні і аказанні сацыяльных паслуг грамадзянам, якія знаходзяцца ў цяжкай жыццёвай сітуацыі.

Сястрынства ў гонар Св. Елісаветы прадставіла на Форуме Даступнасці два праекты: інклюзіўны тэатр “Пчолка” і патранажную дапамогу "Крок насустрач". У тэатры “Пчолка” граюць прафесійныя акцёры і дзеці з інтэрната ў Навінках. Для таго, каб пра тэатр даведалася як мага больш людзей, арганізатары хочуць паставіць спектакль “Маленькі прынц” на вялікай сцэне.

А патранажная служба арганізавана ў Мінску летам 2014 года. Сёння сёстры дагдядаюць 50 чалавек, якія маюць у гэтым патрэбу. Апроч таго 17 патранажных братоў і сясцёр і 15 валанцёраў аказваюць разнастайную дапамогу цяжкахворым і адзінокім састарэлым людзям.

Форум Даступнасці ў Мінску праходзіў ужо чацвёрты раз. Традыцыйна Форум – гэта адкрытая пляцоўка для прэзентацый найлепшых праектаў, накіраваных на рашэнне праблем даступнага асяроддзя. Удзельнікі Форуму – грамадскія і камерцыйныя праекты і арганізацыі самых розных напрамкаў: адукацыйныя, культурныя, дзелавыя, спартыўныя, экалагічныя. Крытэр, яккі іх аб'ядноўвае – пашырэнне даступнасці ўсіх сфер жыцця для людзей з інваліднасцю як асновы Канвенцыі аб правах інвалідаў (ААН, 2006).

* Матэрыял падрыхтаваны ў межах міжнароднага праэкта “Правы людзей з інваліднасцю: парадак дня для Беларусі (Парадак дня 50)”.