У Беларусі адзначаюць Радаўніцу

У аўторак, 24 красавіка, праваслаўныя хрысціяне адзначаюць Радаўніцу — дзень памінання памерлых. У Беларусі да звычая наведвання могілак у гэты дзень і малітвы за сваіх продкаў часта далучаюцца вернікі іншых канфесій ды наагул усе, хто мае памерлых родных.

Гэтая традыцыя узнікла ва ўсходніх славянаў, якія са старажытных часоў ладзілі трапезы на магілах бацькоў і блізкіх сваякоў. Праваслаўная царква ўключыла Радаўніцу ў свой культ, але, як і іншыя хрысціянкія цэрквы, забараніла сваім вернікам удзельнічаць у паганскім звычаі накрываць сталы на могілках ды “частаваць памерлых”. Замест гэтага хрысціяне моляцца за душы продкаў і прыбіраюць могілкі.

Радаўніца адзначаецца праз тыдзень пасля Вялікадня, заўжды ў аўторак. Спачатку ідуць маліцца за блізкіх у царкву, а потым - на могілкі. Просты ж беларускі народ часта ідзе толькі на могілкі, прычым людзі не толькі прыносяць туды знічы і кветкі, але часта ладзяць сапраўдныя “памінальныя піры”. З культу памяці продкаў карыстаюцца камерсанты, які прадаюць ля могілак штучныя кветкі.

Прыкладам, на могілкі у Калодзішчах пад Мінскам людзі часцей неслі “велікоднае яйка і кулічы для спачылых”, а то і гарэлку, чым запалялі лампадкі. Таксама сілвакаліся і самі - не адыходзячы ад магілаў. Малітваў жа не было чуваць зусім.

Нагадаем, ані праваслаўная, ані каталіцкая царква не ўхваляе паганскіх звычаяў і лічыць, што спачылым патрэбна толькі малітва аб супакоі душы і добрыя справы ў памяць пра іх. Шмат пратэстанцкіх цэркваў за памерлых не моляцца наагул, уважаючы, што далейшы іх лёс - неба або пекла - вырашыўся адразу пасля смерці.

Як раней паведамляла Служба інфармацыі “ЕўраБеларусі”, сёлета напярэдадні Радаўніцы невядомыя вандалы паламалі крыжы ва ўрочышчы Курапаты, дзе ў 1937-1941 гадах карнікі НКВД расстралялі, паводле розных падлікаў, ад 40 да 200 тысяч чалавек.