Валянціна Кірылава: Мы імкнемся стварыць прастору Віцебска і передаць каштоўнасці спадчыны УНОВІСа

Мікалай Суецін. Дызайн чыгуначнага вагона пры паездцы ў Маскву на выставу 1920 г.

Супрэматызм на дзіцячай пляцоўцы – чаму б і не?

Віцебск – калыска авангарднага мастацтва пачатку ХХ стагоддзя. Менавіта тут у 1920 годзе Казімір Малевіч стварыў мастацкае аб’яднанне “Заснавальнікаў новага мастацтва” (“Утвердителей нового искусства”, УНОВИС). Сёння мастакам і дызайнерам з усяго свету прапануюць пераасэнсаваць стогадовую спадчыну канструктывізма і супрэматызма пры дапамозе конкурса “Азбука-УНОВІС”. На конкурс прымаюцца праекты гульнявых пляцовак для гарадской прасторы. Абавязковая ўмова – пляцоўкі павінны развіваць гульнявыя і фізічныя навыкі дзяцей і / альбо дапамагаць рэкрэацыі людзей іншых узростаў. Азбука ўводзіць чалавека ў свет спазнання. Пры запазычанні сэнсаў і назваў з адной сістэмы ў іншую з’яўляюцца новыя значэнні. Культурны код УНОВІС, які спасцігаюць юныя жыхары і іх бацькі праз непасрэднае штодзённае даследванне жыцця, дапаможа творчаму развіццю ўрбаністычнай платформы Віцебска.

Падрабязней пра ідэю і ўмовы конкурса Службе інфармацыі “ЕўраБеларусі” распавяла кіраўнік праекта Валянціна Кірылава.

– Конкурс “Азбука-УНОВІС” – адна з актыўнасцяў агульнага праекта “Гісторыка-культурнай спадчыны заснавальнікаў новага мастацтва – культурны код развіцця горада Віцебска”. Так, у межах праекту ў верасні мінулага года пусцілі трамваі, упрыгожаныя рэпрадукцыямі эскізаў сябраў аб’яднання УНОВІС Ніны Коган і Казіміра Малевіча.

Ідэя палягае ў тым, што наша культурная спадчына закрыта на ўсе замкі ў музейных фондах, і дабрацца да яе можна хіба што падчас выстаў. Але выставы зачыняюцца, і спадчына хаваецца. А калі яна стане выходзіць на вуліцы горада, людзі будуць бачыць яе і ведаць, што ім ёсць чым ганарыцца.

Да ўдзелу ў праекце запрашаюцца жыхары не толькі Віцебска і нават не толькі Беларусі. Арганізатары конкурса вырашылі звярнуцца да мастакоў і дызайнераў усяго свету.

– Спадчына УНОВІСа вядомая ўсяму свету, сёння паўсюль карыстаюцца гэтым кодам, у людзей ёсць цікаўнасць да яго, – тлумачыць Валянціна Кірылава. – Якім будзе водгук на конкурс, яшчэ невядома, але наша галоўная задача – прыцягнуць увагу жыхароў і мастакоў Віцебска.

Хоць на конкурс прымаецца неабмежаваная колькасць прац, магчымасцяў для рэалізацыі ўсіх заявак не так шмат. Таму вырашылі пераўтварыць у жыццё толькі 10 першых праектаў: па тры работы ў трох намінацыях (для дзяцей, для моладзі і без узроставых абмежаванняў) плюс яшчэ адна. Абярэ пераможцаў журы конкурса, якое прадстаўлена вядучымі спецыялістамі дызайну і архітэктуры Беларусі і замежжа.

Заяўкі на ўдзел у конкурсе прымаюцца да 10 сакавіка. Іх разам з эскізамі аўтарскіх распрацовак у электронным выглядзе прапануюць дасылаць на адрас [email protected]. У графе тэмы паведамлення пазначыць "Конкурс Азбука-УНОВІС”. Назвы файлаў эскіза павінны адпавядаць назве праекта і намінацыі.

– Другі тур скончыцца 25 сакавіка, тады ўжо будуць вядомыя найлепшыя аўтарскія прапановы. Пасля гэтага наступным этапам стануць узгадненні месцаў непасрэднага ажыццяўлення і распрацоўкі праекта ў на падставе аўтарскіх ідэй пераможцаў конкурса. Абавязкова адбудуцца абмеркаванні з супольнасцямі жыхароў абраных тэрыторый, – гаворыць кіраўнік праекта.

Як зазначае Валянціна Кірылава, ні сам кокнурс, ні яго вынікі – не галоўная мэта праекту, хаця гэта і цікава. Але найперш арганізатары імкнуцца да стварэння прасторы горада і передачы каштоўнасцяў спадчыны УНОВІСа, якой будуць ганарыцца жыхары Віцебска.

***

Публікацыя падрыхтавана ў супрацоўніцтве з міжнародным праэктам "CHOICE — Cultural Heritage: Opportunity for Improving Civic Engagement", які рэалізуецца Асацыяцыяй агенцтв мясцовай дэмакратыi ALDA (Францыя) сумесна з Міжнародным кансорцыумам "ЕўраБеларусь" (Лiтва).

Праект разгортваецца ў Беларусі, Украіне, Малдове і Арменіі ў межах праграмы ЕС "Усходняе партнёрства" пры iнфармацыйнай і кансультацыйнай падтрымцы арганiзацый-партнёраў:

• Цэнтра культурнага менеджменту (Львоў, Украіна);
• Нацыянальнага камітэта ICOM (Кішынёў, Малдова);
• Адукацыйна-даследчага фонда Millennium (Ерэван, Арменiя);
• Грамадскага аб’яднання "Цэнтр сацыяльных інавацый" (Мінск, Беларусь).

Беларуская частка праекта — "CHOICE-Беларусь: спадчына i сучаснасць" — грунтуецца на каштоўнасці культурнай спадчыны як рэсурсу для ўмацавання і развіцця сучаснай беларускай ідэнтычнасці і еўрапейскага цывілізацыйнага выбару Беларусі. Арганiзатары праекта маюць мэтай надаць імпульс пашырэнню разнастайнасці інавацыйных падыходаў і ініцыятыў па ўвядзенні культурнай спадчыны Беларусі ў сучаснае культурнае жыццё беларускага грамадства.