Анышкевіч: На Беларусі нешта адбываецца, але гэтага недастаткова

Сёньня ў нашым эфіры ацэнку дзеяньням беларускіх уладаў дае эўрадэпутат, віцэ-старшыня камсіі па замежных справах Эўрапейскага парлямэнту Януш Анышкевіч. 

Сп. Анышкевіч, на мінулым тыдні мінула роўна 2 месяцы ад моманту, калі ЭЗ прыпыніў санкцыі супраць беларускіх чыноўнікаў. Як вы ацэньваеце гэтыя два месяцы? Ці заўважылі Вы станоўчыя зьмены ў Беларусі?

Я. Анышкевіч: На Беларусі нешта адбываецца, але гэтага недастаткова, нават вельмі мала. Вяртаньне некалькіх газэт у распаўсюд – гэта паўкрок, але і ён важны. Цяпер мы чакаем чарговых, але ўжо рэальных крокаў. Калі ж гэтая сыстэма дакажа, што яна няздольная да зьменаў, то пасьля шасьці месяцаў мы павінны вярнуцца да ранейшых санкцыяў.

А які Ваш прагноз? Ці варта чакаць ад Беларусі такіх крокаў?

Я. Анышкевіч: Спадзяюся, што Аляксандар Лукашэнка будзе старацца пайсьці насустрач чаканьням беларусаў, тым больш, што для Менску завяршаецца пэрыяд “лёгкіх грошай” у бюджэце. Таму ў інтарэсе беларусаў, як зрэшты й самога Лукашэнкі, каб такіx крокаў было найбольш. Трэба кіраваць краінай ня толькі абапіраючыся на канкрэтныя групы насельніцтва, а ў згодзе зь іншымі, маючы касэнсус у краіне.

Чаго ў першую чаргу цяпер чакае ад Лукашэнкі Эўропа? Пра што Вы асабіста думаеце, калі гаворка ідзе пра зьмены ў Беларусі?

Я. Анышкевіч: Найперш трэба адмовіцца ад шэрагу абмежаваньняў падчас рэгістрацыі няўрадавых арганізацыяў і палітычных партый. Важна, каб улада ня мела права зачыніць нейкую арганізацыю па надуманай прычыне. Эўразьвяз прызначае вялікія сродкі на разьвіцьцё няўрадавых арганізацыяў, але знайсьці партнэра на Беларусі вельмі цяжка, бо яны павінны легальна працаваць на тэрыторыі Беларусі. Вельмі часта, калі такая арганізацыя пачынае навязваць кантакт з ЭЗ, улады яе зачыняюць. Пры дапамозе ЭЗ на Беларусі неабходна стварыць фонд дапамогі рэпрэсаваным асобам. Асоба, якая не баіцца адстаяць свае правы, павінна ведаць, што ў любой цяжкой сытуацыі яе падтрымліваюць ня толькі бліжэйшыя паплечнікі, але й Эўрапейскі Зьвяз.

Неўзабаве мінае год ад уваходу Польшчы ў Шэнгенскую зону. На вашую думку, гэта было правільнае рашэньне ці не? Не сакрэт, што для беларусаў гэта стала балючым ударам.

Я. Анышкевіч: Для большасьці палякаў гэта была вельмі каштоўная зьмена, бо зьніклі межы з рэштай Эўропы. Зьявілася магчымасьць без праблемаў перакрочваць межы. Мы заплацілі за гэта высокую цану, але гэта быў наш абавязак як чальца ЭЗ. Я змагаюся за тое, каб цалкам скасаваць аплату за візу для беларусаў. Трэба паказаць беларусам, што ў той час, калі Лукашэнка прыдумвае нейкія дадатковыя аплаты й спрабуе ізаляваць Беларусь, то Эўропа адкрытая для звычайных грамадзян Беларусі. Візы скасаваць нельга, але можна зьменшыць іх кошт, а нават адмяніць аплату за іх. Думаю, што неўзабаве мы зможам дабіцца посьпеху, і цана шэнгенскіх візаў для беларусаў будзе такая ж, як і для ўкраінцаў.

Заканчваецца 2008 год. Скажыце, калі ласка, якія падзеі ў Беларусі, на вашую думку, былі сёлета самымі важнымі?

Я. Анышкевіч: Станоўчым момантам было тое, што беларуская апазыцыя яшчэ існуе. Дрэнным зьяўляецца тое, што яна ніяк ня можа сапраўды аб’яднацца. Варта было б вярнуцца да формулы, якая была да выбараў у 2006 годзе, калі партыі дамовіліся аб супрацоўніцтве. Думаю, што вызваленьне палітвязьняў, а асабліва Аляксандра Казуліна, было самай важнай падзеяй гэтага году.

Гутарыў Дзьмітры Гурневіч.

Януш Анышкевіч нар. 18 сьнежня 1938 годзе ў Львове. У 1992-1993 гг. – міністар абароны Польшчы, у 1997-2000 гг. – дэпутат Сэйму Польшчы. У 2000 абраны дэпутатам ад Польшчы ў Эўрапейскі парлямэнт, ад 2004 да 2007 году займаў пасаду віцэ-старшыні ЭП, ад 2007 зьяўляецца намесьнікам старшыні камісіі па замежных справах Эўрапейскага парлямэнту.

Спасылка