Мосар пасля Булькі

Фота Службы інфармацыі "ЕўраБеларусі"

Алкаголь і цяпер не прадаюць у Мосары, але мясцовыя аматары як і раней кпілі з гэтага "сухога закону", дык і зараз не бядуюць. Ёсць ровар - ёсць крамы ў суседніх вёсачках.

А калі нават ровару няма - то можна і дайсці пехатою пры пільнай нагодзе. "Беларускі Эдэм", як узнёсла казалі ды кажуць пра Мосар заезджыя са сталіцы госці, журналісты, турысты, перажывае не самы лепшы час. Хутка закрыецца школа, маладых семьяў - пералічыць на адной руцэ. Ды і ўсеагульная мясцовая цвярозасць - хутчэй міф дзеля раскруткі безалкагольнага брэнду "Мосар", удалага, але не бездакорнага.

Што да набыцця алкаголю, паўтаруся, праблемы тут вялікай не было і няма - яго не прадаюць толькі ў Мосары. І тыя, хто пакутуе на алкагалізм, як вядома, не могуць кантраляваць хваробу, колькі б распісак з іх у Касцёле не ўзялі.

Сам комплекс "Мосар" зараз не з'яўляецца толькі касцёльнай справай. Штосьці - пад наглядам Глыбоцкага дэндрарыя, штосьці вядзецца аддзелам культуры Глыбоцкага райвыканкама. Знешне за амаль тры гады пасля адыходу знакамітага ксяндза Юозаса Булькі ў Вечнасць тут мала што змянілася, але змены ёсць.

- Не вельмі аптымістычна ўсё тут зараз, - лічыць глыбоцкі грамадзянскі актывіст Віктар Бярэжа. - Зямля перапісана на дзяржаву, бо не давяраў Булька сваім пераемнікам, тым больш, што не ён падбіраў наступніка за сабою. Ну а што можа зрабіць ксёндз Аляксей Юркайць? Гэта ж ужо не касцёльная зямля, гэта ўжо не ягоная справа, так выглядае. А турыстаў стала менш - людзей трэба нечым новым заахвочваць, а новага нічога няма. Гаспадара няма... Дзяржава - гэта не гаспадар, дзяржава ў нас больш з безгаспадараннем асацыюецца.

Прыхаджанкі новага ксяндза, які дагэтуль быў вікарыем у Глыбокім, хваляць.

- Так, малады, але ж вельмі руплівы, - заўважае прыхаджанка Марыя, што праполвае адну са шматлікіх клумбаў з кветкамі. - Вось імша скончылася, зараз пераапранецца і пойдзе працаваць, рамантаваць, фарбаваць. Сам працуе разам з намі. Дарма, што толькі 30 год. Не цураецца. І казанні ў яго такія, больш унутр чалавека звернутыя - і на беларускай мове. Не толькі кветкамі жыве, не толькі знешняя прыгажосць цікавіць. Ксёндз Булька ўс    ё ж пажылым чалавекам сюды прыехаў, і, шчыра кажучы, уся гэтая прыгажосць збольшага нашымі рукамі зробленая, нам участкі адвёў - і кіраваў, што, дзе і як рабіць. Але разумеў, канешне, у ландшафце, у раслінах.

Прыхаджанка Яніна непакоіцца:

- Зусім мала людзей у Мосары засталося, вось школку збіраюцца закрыць - няма дзетак. І маладых няма амаль. Прыязджаюць турысты, канешне, ананімныя алкаголікі - тут у іх свая алея. Але калі не турыстычны сезон, то разумееш, што Мосара таго і няма, бадай што. Толькі на Касцёле яшчэ і трымаецца ўсё. А наконт п'янства, то ва ўсіх жа суседніх вёсках прадавалі і прадаюць. Калі трэба напіцца, то алкаголіку і 20 кіламетраў не дарога. Сеў на ровар, ці на папутку, ці пехам - і знайшоў, што трэба. Гэта больш для турыстаў расказы - пра мосарскую цвярозасць.

Не кранаючы спрэчную тэму мінулага кс. Юозаса Булькі падчас юнацтва ў роднай Літве, дамо даведку пра яго і ягонага наступніка з афіцыйнага сайту Мосарскай парафіі:

Ксёндз Юозас Булька нарадзіўся 27 снежня 1925 года ў Новасвянцянскім (Швянчоняляйскім) раёне ў в. Рыпайчай у сям’і селяніна. Да 1952 года працаваў пасля вайны у прыватным сямейным маёнтку. Закончыў 6 класаў Кірдзейкскай пачатковай школы. Потым пераехаў у Вільню, дзе працягнуў навучанне ў вячэрняй школе і працаваў.

У 1958 годзе скончыў Віленскую сярэднюю школу працоўнай моладзі №8. З 1960 года па 1980 год працаваў на віленскай фабрыцы электрычных лічыльнікаў.

Пасля таго, як сышоў на пенсію ён ў канцы 1980-х гадоў, пачаў працаваць пры касцёле Беззаганнага пачацця Найсвяцейшай Панны Марыі ў Вільні кветкаводам і завочна вучыцца ў духоўнай семінарыі. Прыняў святарскае пасвячэнне з рук ксяндза біскупа Рамана Анджыеўскага ва Влоцлавке 5 лістапада 1987 года.

Спачатку кс. Юозас дапамагаў у парафіі Майцягальскага касцёла Віленскага раёна, і хутка ён прыбыў у Беларусь і распачаў працу ў парафіі святой Ганны ў в. Мосар.

Кс. Юозас Булька спачатку аднавіў касцёл і разам з вернікамі зрабіў адмысловы парк перад касцёлам, навёў парадак на могілках, і адбудаваў 14 стацый Крыжовага шляху – Мосарскую Кальварыю. Апроч гэтага кс. пралат Юозас Булька выбудаваў касцёл у Варапаеве, больш за 100 прыдарожных фігурак і крыжоў, шмат гротаў Маці Божай. Дзякуючы яму Мосар сталі называць “Беларускай Венэцыяй”.

На жаль кс. Юозас Булька, які на працягу многіх гадоў нёс сваё служэнне ў мосарскай парафіі адышоў у вечнасць 9 студзеня 2010 года. Ён прапагандаваў здаровы лад жыцця, шмат зрабіў у справе барацьбы з алкагалізмам. Так у Мосары прадстаўнікамі клубаў ананімных алкаголікаў з Беларусі, Латвіі і Літвы была створана Алея цвярозасці. Шмат намаганняў прыкладаў кс. Юзаф Булька і на добраўпарадкаванне тэрыторыі вакол касцёла.

У 2005 годзе кс. Юозас Булька стаў першым ксяндзом, узнагароджаным прэміяй "За духоўнае адраджэньне". У 2006 годзе ўказам прэзыдэнта Булька быў узнагароджаны мэдалём Францішка Скарыны за ўмацаваньне духоўных каштоўнасьцяў і прапаганды здаровага ладу жыцьця.

Кс. Аляксей Юркайць нарадзіўся 29 ліпеня 1983 года ў г. Паставы Віцебскай вобласці.

У 2001 годзе, пасля заканчэння СШ № 4 г. Паставы, паступіў у Міждыяцэзіяльную Вышэйшую Духоўную Семінарыю імя Св. Тамаша Аквінскага ў Пінску. У 2008 годзе скончыўшы яе, паспяхова абараніў магістэрскую працу па гісторыі Касцёла ў Люблінскім Каталіцкім Універсітэце (Польшча) на тэму: “Гісторыя парафіі пад тытулам Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі і святога Антонія Падуанскага ў Паставах” (У 2009 годзе была выдадзена кніга). Час ад часу друкуе артыкулы ў перыядычных выданнях.

Дыяканскае пасвячэнне прыняў 5 ліпеня 2008 года ў Віцебскай катэдры і нёс служэнне ў в. Мосар, г. Полацку, г. Віцебску і в. Парафіянава.

У 2009 годзе 25 ліпеня ў Лынтупах прыняў святарскае пасвячэнне. Служыў у парафіі ў г. Глыбокае, а з 1 верасня 2010 года – адміністратар парафіі святой Ганны ў в. Мосар.