Зміцер Лупач: Галоўны аўтарытэт у правінцыі – тэлевізар з расійскімі каналамі

 

- Расійскае тэлебачанне на нашых людзей, наколькі я бачу, уплывае вельмі істотна. І ўлады, думаю, ужо павінны гэта заўважыць, што перадусім беларусы (і гэта Заходняя Беларусь) вераць расійскаму ТБ. Я яшчэ памятаю пакаленне майго дзеда – ён быў 1896 году нараджэння, для іх гэты тэлевізар быў нішто, вось ксёндз у Касцёле сказаў – так, гэта быў аўтарытэт. Цяпер жа, калі ў тэлевізары паказалі, то вочы гатовы выдзерці, калі ты выкажаш нязгоду са сказаным. Нядаўна мне па працы прыйшлося быць у месцы, дзе йшоў расійскі тэлеканал, то ў мяне за 40 хвілін галава адурэла, а калі такое штодня? То вынік цалкам лагічны. Таму я шчаслівы, што ўжо два гады жыву без тэлескрыні – і не збіраюся яе вяртаць.

 

Ёсць людзі, якія выбіраюць іншыя, альтэрнатыўныя крыніцы інфармацыі, але, на жаль, гэта не большасць. І далёка не большасць, я б сказаў.

 

 

- Беларускае тэлебачанне людзі бэсцілі ўсё гэтыя гады, ну і шмат хто паставіў сабе талеркі, прывыклі БТ не давяраць. Пры тым, людзі ж у нас другіх моў не ведаюць – выбіраюць па талерках не польскія, украінскія каналы, а што бліжэй стала за гэтыя гады – ТБ на рускай мове.

 

 

- Так, шмат у каго з глыбачан  нармальны, хуткасны Інтэрнэт. Але дзе нашыя людзі сядзяць? У сацыяльных сетках - «Одноклассники», «Вконтакте», а там пачытаць... не горш за расійскае ТБ. Калісьці я быў не згодзен з выказваннямі Зянона Пазьняка пра імперскасць як рысу расійскай нацыі, то зараз пры наведванні гэтых сетак бачыш, што так ёсць.

 

Тэлебачанне стала галоўным аўтарытэтам. Чыноўнікам, не сказаў бы, што надта вераць. Да апазіцыі таксама даверу вялікага няма, частка людзей чытае недзяржаўныя СМІ, але не такая і вялікая частка. Касцёл і Царква – таксама ўжо не маюць той уплыў, які былі аднавілі напачатку 90-х гадоў.

 

 

- Асабліва не існуе. Хаця ведаю, што яны чытаюць і сайты нашы мясцовыя, і газету «Вольнае Глыбокае», але калі і рэагуюць на заўвагі-прапановы, то ўскосна – без нейкіх асабістых стасункаў. Яны б можа і пайшлі б на кантакт, але, пэўна, проста баяцца. Здаецца, размаўляеш асабіста – усё нібыта нармальна, але калі спрабуеш кантактаваць неяк на афіцыйным узроўні «улада – грамадскасць», то цябе адразу ніхто не ведае і нічога не чуе.

 

 

- Недахоп чалавечага рэсурсу. Я сам вось і журналіст, і краязнаўца, і ТБМ мясцовае ўзначальваю, і ў кампаніях розных бяру ўдзел... Вось шукаю людзей да супрацы – ніхто не хоча і нікому гэта не трэба. Не таму людзі ў розных рухах і ініцыятывах, каб зарабіць – рэальна няма актывістаў па рэгіёне. Спакайней на працу дзяржаўную хадзіць, кінуць заробак табе – які ёсць, то і добра. Такая логіка.

 

Ёсць і апатыя, канешне. Але і на такім мікраўзроўні ўсё ж нешта ідзе, нешта пішацца, ствараецца, прыязджаюць з Мінска знаныя госці. Галоўнае – самому штосьці рабіць, бо ў нас не толькі грамадствам у цэлым не ўсвядомлена напоўніцу, але і актывістамі, што калі мы не зробім, то ніхто не зробіць. Чакаць у нас любяць, каб вось нехта б зрабіў што.

 

 

- На жаль, няма прытоку новых людзей. Канешне, кажу менавіта за свой рэгіён. З'ехаць за мяжу, на вучобу, потым застацца там – прыкладна такія мэты. Хаця цікавасць да сваёй зямлі ёсць, вучаць мову – школ у нас жа ўжо няма беларускіх. Але прыходу ў актыўнае грамадскае жыццё, разам з тым, таксама няма, на жаль. Нават тыя, хто быў актыўным у дзевяностыя-нулявыя, адыходзяць ад грамадскай працы –  яны не змянiлi погляды, на імпрэзу ці якую сустрэчу прыйдуць, але не больш за тое.